افزایش تولید سیب با خشکشدن دریاچه ارومیه چه رابطهای دارد؟
کارشناسان اتفاق نظر دارند که مهمترین دلایل خشکشدن دریاچه ارومیه خشکسالی، مصرف غیراصولی آبهای زیرزمینی و توسعه بیرویه بخش کشاورزی از جمله هندوانه، چغندرقند و سیب در استانهای آذربایجان غربی و شرقی است.
تحقیقات پایگاه دادههای باز ایران در آمارهای رسمی نشان میدهد که بین خشکی این دریاچه و رشد تولید سیب دو استان یادشده ارتباط مستقیم وجود دارد.
ایران یکی از تولیدکنندگان عمده سیب دنیا است و با کشورهای مانند چین، ترکیه، آمریکا، لهستان، هند، روسیه، ایتالیا و فرانسه رقابت دارد که شرایط اقلیمی به مراتب بهتر و مناسبتر از ایران دارند.
لینک بار ریس
بنا بر آمار رسمی، حدود ۱۸ درصد کل تولید محصولات باغی تولید شده در کشور به سیب اختصاص دارد و حدود نیمی از آن در آذربایجان غربی و شرقی تولید میشود.
لینک نقشه
به این ترتیب، نیمی از فشار تولید سیب در ایران بر زمینهایی وارد میشود که در حوضه آبریز طبیعی دریاچه ارومیه قرار دارند.
شاید به همین خاطر باشد که برخی مقامات در ایران هم درباره ارتباط توسعه کشاورزی به خصوص افزایش تولید محصولات آببر مانند سیب و خشکی دریاچه ارومیه هشدار داده و خواهان توقف آن شدهاند.
طبق آمار سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو)، ایران با تولید ۲ میلیون و ۲۴۱ هزار تن سیب در سال ۲۰۲۱ میلادی ششمین تولیدکننده بزرگ سیب دنیا بوده است. این در حالی است که اطلاعات منتشر شده در آمارنامه کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی ایران مدعی تولید ۴ میلیون و ۴۴ هزار تن سیب در سال ۱۴۰۰ خورشیدی است.
اگر دادههای سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) را مبنا قرار دهیم، چنانکه در نمودار زیر مشخص شده، در بین سالهای ۱۹۹۰ - ۲۰۰۷ میلادی (۱۳۸۶-۱۳۶۹) میزان تولید سیب در ایران به دو برابر افزایش و از اوایل دهه گذشته کاهش نسبی داشته است.
لینک نمودار
تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که روند خشکشدن دریاچه ارومیه از اواخر دهه ۹۰ و درست در شرایطی شروع میشود که میزان تولید محصول باغی استراتژیک سیب در ایران، روند رو به رشد پیدا میکند.
لینک تایملیپس ماهوارهای