رفتن مستقیم به محتوا

سهم دو موسسه حداد عادل از بودجه ایران چقدر است؟

19 اسفند 1402 / 9 مارس 2024

بررسی‌های پایگاه داده‌های باز ایران نشان می‌دهد در بودجه امسال، اعتبارات دو نهاد تحت ریاست حداد عادل یعنی «فرهنگستان زبان و ادب فارسی» و «بنیاد سعدی» از بودجه اکثر دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی و تخصصی بیشتر است. 

این دو نهاد از سال ۱۳۹۱ تاکنون نزدیک به ۵۳۰ میلیارد تومان از منابع عمومی بودجه دریافت کرده‌اند. ارزش این رقم با احتساب تورم، حدود ۱,۷۵۰ میلیارد تومان به قیمت ثابت سال ۱۴۰۲ است.

حداد عادل یکی از بانفوذترین سیاست‌مداران جمهوری اسلامی و از بستگان علی خامنه‌ای است. او که ریاست مجلس شورای اسلامی و عضویت در نهادهای عالی مانند مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگی را در کارنامه خود دارد، در سال‌های اخیر نقش پررنگی در سامان‌دهی فهرست‌های انتخاباتی گروه‌های اصولگرای نزدیک به رهبر داشته است.

لینک نمودار

لینک نمودار

به دلیل انتشار ناقص بودجه سال ۱۴۰۱، مبلغ ردیف بودجه بنیاد سعدی در این سال نامشخص است. برای ترسیم نمودارهای بالا، رقم بودجه بنیاد سعدی در سال ۱۴۰۱، میانگین سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۲ در نظر گرفته شده است. 

طبق اساسنامه، فرهنگستان زبان و ادب فارسی «عالی‌ترین مرجع سیاست‌گذاری و رسیدگی به مسائل زبان و ادب فارسی» است که مهم‌ترین وظایف آن، «سازمان دادن و تمشیت فعالیت‌های ناظر به حفظ میراث زبانی و ادبی فارسی» و «تاسیس واحدهای واژه‌سازی و واژه‌گزینی» است. با وجود این که اعضای فرهنگستان را عمدتا زبان‌شناسان و ادیبان تشکیل می‌دهند، تحصیلات حداد عادل به عنوان رئيس این نهاد فیزیک و فلسفه است. 

اساسنامه بنیاد سعدی نیز در سال ۱۳۸۹ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است. این بنیاد هم متولی آموزش زبان فارسی و فعالیت آموزشی و پژوهشی مرتبط با زبان در خارج از کشور است. اما به جای آنکه زیرمجموعه حقوقی و فنی دولت، وزارت آموزش و پرورش و وزارت خارجه باشد، از نظر سلسله‌ مراتب اداری زیرمجموعه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تعریف شده است. این سازمان  در ظاهر زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت می‌کند اما در واقعیت جزو نهادهای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی است. 

گزارش عملکرد مالی و اداری هیچ یک از این دو نهاد در دسترس نیست، اما بررسی اسناد بودجه سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد، میزان بودجه اختصاص داده شده به این دو نهاد، از بودجه اکثر دانشگاه‌ها، موسسات دانشگاهی و تحقیقاتی کشور بیشتر است. 

به عنوان نمونه نمودار زیر، بودجه این دو سازمان را با سه ردیف بودجه تخصصی، مقایسه کرده است. 
لینک نمودار